Kapakumbabaan

An ebanghelyo ngunyan na Domingo pagirumdom kan sarong mahalagang ugaling
Kristyano, an kapakumbabaan. An parabola dapit sa Pariseo na naghahanap lugar
nin onra sa karakanan pagirumdom sa sato kan katungdan na midbidon na marhay an
satong sadiri, dai mabuta sa ambisyon, dai tugutan na an satong buhay magin
sarong pangiturugan na makua an mga onra na kadaklan na beses bako man maninigo
para sa sato. Sa katapusan kan pangiturugan na ini iyo an nakakatakot na
bangungot, siring sa sira na nakaalpas sa tubig. Madara sana ini nin dakulang
kasusupgan.

Ini an banwaan ta ngunyan, banwaan nin mga tawong paslo sa ambisyon, sa mga
lugar nin onra. Raraoton an kapwa-kairiba sa trabaho para makakua nin promotion.
Gagamiton an media, an text brigade, an mga propagandista, para ibale-wala an
mga kritisismo, asin makua an saindang mga ambisyon sa buhay-pulitika.

An ambisyon sarong salang inklinasyon nin tawo sa paghanap nin onra, sa
pagsungkit nin kapangyarihan na may katumbas na katungdan. Kadaklan kan mga
katungdan na ini labi sa saindang kakayahan. Ini magdadara sana sainda nin
labi-labing kamundoan.

Bakong salungat sa kapakumbabaan an lehitimong pangiturugan na mag-asenso sa
buhay, na makaalpas sa kadukhaan, na makaangat sa buhay nin propesyon, na
makakua nin onra na maninigo. Alagad, an mapakumbaba dai nagpapasali. Dai
napipikon kun binabatikos. Aram nya na ginigibo nya an gabos tanganing mautob an
kabutan kan Kagurangnan. Aram nya na an saiyang ginigibo para sa kapakanan kan
banwaan.

Iba man an kapakumbabaan sa pagigin surupgon. An mapakumbaba nakakamidbid kan
saindang mga kakayahan asin mga talento. Dai ninda ini tinatago. Ihinihiras para
sa pagtabang sa kapwa. An tawong surupgon sarong tawong mapaabaw-abaw, kaya
lang, nalugadan.

Sabi ni San Francisco de Sales, garo kita mga damulag. An damulag, dawa magpasan
nin mga bulawan asin dyamante, damulag man giraray. Kita gabos siring sa
damulag. Dawa kita biniyayaan nin mga bulawan asin dyamante nin satong
Kagurangnan, kita mga parabitbit sana, mga kargador sana, kan mga dyosnon na
kayamanan na ini. Kasangkapan sana kita.

Kadakul paagi tanganing kita magin mapakumbaba. An nangyaring trahedya sa
Manila, an pagkagadan nin walong turistang hali sa Hong Kong, pati an
hostage-taker, nagdadara sato nin dakulang pagkakataon na magin mapakumbaba.
Panahon ini nin pagpurga sa sato. Nangangapudan ini para magpaka-totoo kita.

Tano ta nakaabot sa makasupog-supog na trahedya an sarong simpleng kamugtakan?
Sain hali si satong dakulang kapatalan sa pagresolber kan problema? Tano ta mayo
lamang nin gira nin kadunongan duman sa pagkapot kan sitwasyon?

Tibaad hababa an paghiling ta sa buhay nin tawo? Tibaad hababa an hiling ta sa
buhay nin mga dayuhan, sa buhay nin ordinaryong namamanwaan na nagmumundo kan
dakulang inhustisya na ginibo saiya kan kapwa-kapulisan? Tibaad man nanggad,
huli ta nakangirit pa kita kan nangyari an trahedya, nagpaparitrato pa sa bus
kun sain nangyari an trahedya.

O tibaad halangkaw sana an satong paghiling sa sadiri, na kaya tang gampananan
an mga katungdan na iyo an kabayaran kan mga kapangyarihan na satong
pinag-ambisyonan? Tibaad bako man talaga kitang maninigo sa onra na satong
pinag-ambisyunan? Sa lawig kan satong ekspiryensya, nakanood daw kitang
magdangog kan problema nin iba? Kan opinyon nin mga tawo? Kan agrangay kan
banwaan? Kun tatao sana kitang magdangog kan problema nin kapwa, kun dai ta sana
minimenos an saindang agrangay, kun aram tang nakataya duman an buhay nin tawo,