Para sa mga kaakian

KAN nakaaging Miercoles, nagtiripon sa kaenot-enoteng pagkakataon an mga alkalde kan pitong ciudades igdi sa Kabikolan para sa sarong sharing workshop. An tiripon na idto ipinaapod ni Legazpi City Mayor Noel Rosal, pamayo kan League of Cities of the Philippines igdi sa Bikol, asin ginibo sa Villa Caceres Hotel.
Inda kun tano ta naisip kong ponan an programa sa lenguaheng Bikolnon, alagad sa heling ko, tama an desisyon na  idto. Siempre, dai nalikayan an paggamit nin Ingles durante kan okasyon, alagad nagin mas sabot an paghiras kan mga programa asin eksperyensya kan pitong alkalde sa sadiri nindang tataramon.
An mayor na pagkukulang ko iyo an pagtagama sana nin 15 minutos kada alkalde duman sa ipinadarang imbitasyon: kulang na marhay palan iyan sa sarong pulitikong ginaganahan.
Pigsambit ko an pangyayaring ini tanganing idoon an duang punto.
Enot, an lenguaheng Bikolnon sarong pusog na basihan nin pagkasararo. Igwang naiibang birtud an pagtaram asin pagkomunikar sa kinagimatan na tatataramon – mahalnas an bulos kan mga ideya huling dai na kaipuhan pang itradusir hali sa ibang lenguahe. Asin sarong kangangalasan an labi karikas na reaksyon kan mga nagdadangog – automatiko an pagkasinarabotan, haros mate mo an pagtadom sa puso asin isip huli sa kawaran kan mga kudal na dara kan estrangherong dila.
Ikadua, kun garo palyado an satong lenguahe, arog kan saboot ni Tito Valiente, iyan huli ta tinotogotan ta ining magdanay na siring.
Habo kong tawadan an dakulang naginibohan kan satong mga parasurat, nangorogna an mga miembro kan grupong Kabulig. An totoo, orog na nagkusog an sakong pagtubod na nagbabalik na an buhay asin bagsik kan literaturang Bikolnon huli sa panibagong onrang inako kan satong mga parasurat, kaiba na diyan sinda Alvin Yapan asin Marne Kilates. Yaon man an Premio Arejola, na nasa ikalimang taon na nin sigidong pagtulod asin pagrokyaw kan lokal na talento sa pagsurat.
Saro ining peryodo nin ‘renaissance,’ kun haen pinapanoan an kakulangan kan satong mga pulitikong pangenotan an paghawas kan ronang Bikol sa dalnak nin pagtios.