Banwaan na Naghahagad nin Katuninongan

Gusto kong magtubod na sa ngunyan, gabos na kamo nakakaaram kan mamundong nangyari sa satong kapwa-Pilipino sa Maguindanao. Sosog sa huring bilang, 64 katawo an nakuang gadan. Tinaradtad nin bala sa lalawgon. Dai na magkabiristo. 37 an mga journalists. 21 an mga kababaihan. Linupigan bago ginaradan. Saro bados. Asin 3 an mga kaakian.

Gusto kong magtubod na an saindong pagmate hararom na kaangotan sa pangyayari. An kaungisan sarong biyaya nin Dyos. Ini an kusog na itinao nin Dyos satuya tanganing ipaglaban nyato an satong dignidad. Gusto kong magtubod na kita digdi sa Arkidyosesis nin Caceres, digdi sa satong parokya, nagmamakulog sa mga pamilya nin mga biktima kan makangirhat na krimen na nangyari sa Maguindanao.

Gusto kong magtubod na malinaw pa sa satong isip kun ano an tama asin kun ano an sala, kun ano an marhay asin kun ano an maraot. An nakakagirabo duman bako na nangyari an masaker, kundi na ini planado na nin haloy. An nakakagirabo duman bako na may mga payo na tinadtad nin mga bala, kundi na may mga payo na tadtad nin karungawan. An nangyari sa Maguindanao bako sanang krimen, kundi karungawan. An nagplano asin naggibo kan masaker iyo an tunay na nakakagirabo. Bako sana sindang mga hayop, kundi mga impakto sa banwaan.

Gusto kong magtubod na nahihiling nyato gabos na an masaker sa Maguindanao bako sanang kagigibuhan nin sarong tawo o pamilya na mayong kunsyensya, kundi bunga kan sistema sa gubyerno na pano nin karatan. An oligarkiya, an pagpadalagan kan banwaan sa kamot nin mga makapangyarihan na pamilya iyo an ugat kan nangyaring masaker. An kapangyarihan nagbubunga nin kapangyarihan. Sa halipot na panahon, sa laog sana nin siyam na taon, an kapangyarihan na ini nagresulta na sa makangirhat na masaker sa Maguindanao. Dai harayo na an nangyari sa Maguindanao mangyari man sa satong banwaan.

Gusto kong magtubod na ngunyan nasasabotan ta na an dakulang peligro kan mga pamilya na halawig nang nagpapadalagan kan satong mga probinsya, distrito, syudad asin mga munisipyo. An labi-labing kapangyarihan iyo an nagraraot sa kalag kan mga tawo. Asin an mga tawong nalalamos sa kapangyarihan nalalamos man sa karungawan. Gigibuhon an gabos tanganing dai maitao an kapangyarihan sa bako nindang kapamilya.

Kun dai ta ini nahihiling ngunyan, gusto kong magtubod na maabot an panahon na masasabotan ta ini tanganing makagibo kita nin mga lakdang, bilang banwaan, na magkaigwa man nanggad kita nin totoong demokrasya na kun sain an kapangyarihan nagdadanay sa kamot kan mga tawo, bako sa nagkapira sanang mga pamilya. Kapangyarihan na magdadanay sa mga tawo bako sana durante kan eleksyon kundi sa aroaldaw nindang pagkabuhay sa banwaan.

Kita banwaan na namimibi nin katuninongan. An katuninongan dai makukua sa sarong aldaw nin pagluluksa, dai makukua sa pagdeklara nin state of emergency, dai makukua sa pagkupkop kan mga kriminal sa Manila tanganing mailigtas sa posibleng pagbalos kan mga biktima.

An katuninongan makukua sana kun may tunay na hustisya sa para sa mga biktima. An katuninongan makukua sana kun magin pantay-pantay na an tawo sa satong banwaan. An katuninongan makukua kun mawara an kapangyarihan sa mga nagkapira sanang mga pamilya na nagpapadalagan sa satong nasyon. An katuninongan mangyayari sana kun an awit kan satong Mahal na Ina magin totoo: "pinatalsik an mga makapangyarihan hale sa trono, asin initaas an mga mapakumbaba; an mga nagugutom binasog nin karahayan, asin an mga mayayaman pinalayas na mayo ni ano."

Ngunyan na enot na Dominggo nin Adbyento, hinahagad sa sato an pagigin marigmat. Magbantay kita huli ta dai ta aram kun nuarin maabot an satong Kagurangnan. Magbantay kita huli ta dai ta aram kun nuarin maabot an satong kagadanan. Magbantay kita huli ta an karatan parating yaon sa satong puso sa pagrumpag kan satong mga kalag.