Trilohiya Nin Trahedya Estetika

PAGPOON. 1976 sagkod 1981, tinugdok an modernistang hitsura asin disenyo kan sarong istruktura nin pagtubod-an Basilica Minore para ki Ina. Sa sarong mahiwas na lote nakatandayag ini, asin sa haloy na panahon iyo an natatadang mahihiling sa kahiwasan kan siyudad nin Naga kun tatanawon ini hali sa karayuan. Pamilyar na tanawon an mapanas asin berdeng atop, an puting toreng bagtingan, an haralakbang na mga lanob asin mga bintanang klarado, daing anuman na kolor, malinig asin dayaday hilngon. Nagsunod man digdi an kalabaan kan mga kongkretong dalanan nin prusisyon sa gilid kan salog asin man an ontokan kan pagoda asin mga baroto sa panahon nin kapistahan ni Ina. Nagpayaman ini kan pinagpipintakasi niyato ngunyan na ika-tres siyentos na gatos na taon nin debosyon ki Birhen Peñafrancia. An istrukturang ini napapano nin mga laad nin kandila tuyong kabanggihan pagkatapos na iprusisyon si Ina sa salog. An kahiwasan kan patyo kan Basilika minakunu-kuno ini sa kadakulan kan mga debotong nagpeperegrino sa pag-otob kan panatang inaataman.

Enot na Kabtang-An Landingan nin Aliens. Sa pagpintakasi kan ika-75 taon kan pagkorona ki Ina bilang reyna kan Kabikolan, tinugdok an bakal-asin-salming na istrukturang ini na igwang laman na panalmingan kan kinaabtan kan Simbahan sa Kabikolan. Sa inaapod na Diamond Jubilee Pavilion mahihiling an mga selyo kan mga diyosesis kan Bikol, asin an mga imahen na minapahiling kan mga gira nin pagtubod. Marhay an katuyuhan, alagad malaen an estetikang inabtan. An abang gayon na istruktura kan Basilika-kan harong ni ina-nalipodan nin satong lain man na istrukturang dai ko masabotan kun tano ta siring an saiyang porma. Tibaad sala ako, alagad an pagkahilig sa mga domo o domes tibaad nagpoon kan itugdok an enot na domo kan nag-ogma an gabos sa ika-400 na taon kan Arkidiyosesis kan Caceres, domo na igwa man ini lain na istorya sa kontra-estetika. Nanghinayang ako sa paglipod kan pavilion sa mala-palasyong istruktura kan harong ni Ina na minsan sa karayuan kaidto minapamate kan saiyang pagka-reyna digdi sa satong rehiyon. Siring na nanghihinayang ako sa kanigoan na pagtugdok kan Porta Mariae na nagtapal na padagos sa ladawan man kan Katedral. Abaa nang perspektibo iyan! Sayang huli ta igwang mga pagkakataon na harong pa sana niya an nahihiling, minatao na ini nin sublime na eksperiyensiya sa siisay man na minakiling sa harong ni Ina.