Protesta

KADAKOL NANG RIMONG-RIMONG an satong nadangog dapit sa pagratak sa National Artist Awards. Nadalan ta na sa telebisyon, nabasa ta na sa diyaryo; padagos tang nasasaksihan an mag-ibong na lado. An narurunot iyo an ngaran kan Arte, an sarong bagay na kuta daing digta asin dayaday sa mga pagmawot kan mga paratolod kaini. Daing pagduwaduwa-o orog pa, daing pag-iisip-na binalubagi ni Carlo Caparas na elitista subuot an saiyang mga kritiko. Tibaad huli ta kadikiton sana man an minaatubang sa kamera asin nadadalan kan bilog na nasyon. Kun kaya minarhay ming magbilog nin sarong paghiro para ipasabot sainda na habo man kan mga artista sa parteng ini kan Pilipinas an pagringgaw sa ngaran kan Arte. Para maisihan ninda na bako gabos-kun baga igwa man-elitista an mga nagkakaribok, nagpoprotesta asin nag-aagrangay sa pagratak sa fiascong ini. Kaipuhan nindang masupog asin akoon na dai nanggad sinda maninigo sa honrang Artista Nacional.

Uya an surat sa gabos na mga Bikolanong artista asin promotor nin Arte:

 

Namomotan ming mga kapuwa paratolod kan dayaday na Arte,

Sarong matalingkas na aldaw saindo!

Sa ngaran kan espesyal na komiténg binilog tanganing pagsararoon an satong mga tingog sa pagkontra sa presenteng anomalya sa pagpili kan mga bagong National Artist, muya mi kamong imbitaran na makisumaro sa Haliya nin Banwaan (Protesta sa Pagratak sa Premio Artista Nacional), na gigibohon sa Biyernes, Setyembre 4, 2009, alas singko nin hapon, sa Plaza Quince Martires, Ciudad nin Naga.

Sa paagi kan surat na ini, boot mi man na hagadon an saindong tabang sa paagi nin kun ano man na puwedeng iheras kan saindong grupo-presentasyon o pahayag-para sa orog na ikakokosog kan satong tingog.

An gabos na ini huli ta kaipuhan ta nang makiaram! Kaipuhan na kan artistang Bikolano na ipadangog an saiyang tingog!

An mga nangyayaring gaweng pagratak sa Premio Artista Nacional nagtatanyog bako saná sa mga tawong ginawadan na kaini. Huli ta sa kagabsan, rinaratakan kan gaweng ini an daing digtang mga kamawotan kan mga simpleng paratolod nin Arte: siisay man na pintor, parasurat, musiko, iskultor, arkitekto, artista sa teatro, sáyaw, asin iba pang mga identidad na nagsasabuhay sa arte.

Sinasabing an Arte na saná kutâ an natatadang malinig sa satong sosyudad. Husto na para satong mga namomoot digdi an pagbalo-balò kan katotoohan, kan kinaban, tanganing maipahiling sa katawohan an orog pang hararom na kagayonan kan gabos. Husto nang ipinta an burak na laen sa nahihiling tang kolor asin tekstura. Husto nang awiton an ngirit kan sarong omboy. Husto nang isayaw an lupad kan mga tikwi sa ibabaw kan kadlagan.

Alagad, kun an Arte, na saro sa natatadâ tang paglaom sa mga panahon na ini, raratakan asin babalubagion, dai ta nanggad dapat itogot iyan!

Maninigo sanang kosogan ta an satong mga tingog sa protesta laban sa salâng gawê, gawêng siring sa paghálon ni Bakunawa sa bulan tanganing iwalat kita sa buhay na madiklom. Dai ta dapat ini togotan. Dapat kitang mag-Halíya, an ritwal nin pag-arang kan mga suánoy na Balyana kan dáan na Ibalon tanganing ibalik ni Bakunawa an bulan. Ia-arang ta man na ibalik an dignidad, honra, asin birtud kan Premio Artista Nacional.

Sarabay ta man logod ining gibohon.

 

Sa mga boot mag-atendir kan Halíya asin boot magtao nin presentation o statement, paki-contact tabi an saindong lingkod sa cell number na 09293371588 o an kapwa parasurat na si Marissa 'Issa' Reorizo-Casillan sa number na 09175116114. Apresyado an anuman na tabang para sa pagpapakosog kan satong mga tingog. Pakiolay man sa gabos na boot magpahayag nin statement na ipagka-igo sa 200 words an statement para man maiwasan an labi-labing paglaba kan programa kun dakol an magpadara.

Sa kaaldawan kan protesta, ini-enkaminar an gabos na magsulot nin itum na bado-simbolo nin pagmundo, pakikiaram asin paglaban. Itum an kolor kan pirit na pagpasabot ta sa apat na Dagdag National Artists na sinda Cecilia Guidote Alvarez, Carlo Caparas, Jose Moreno, asin Francisco Mañoza na ikinakasupog sinda kan bilog na nasyon. Itum an pagpaisi sainda na dapat sindang maghalat kan saindang panahon kun maninigo man nanggad sindang magawadan kan premio asin dai dapat ini linalakaw sa palasyo ni Gloria Arroyo. Itum an satong pagsuka sa kagarapalan asin daing kaglorya-gloryang administrasyon. Itum man an kolor kan satong pakikisumaro sa mga National Artists na nagmumundo sa pagringgaw sa pinagalan nindang honra.

Si Vic Nierva nagba-blog sa aponihandiong.blogspot.com.